اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَة وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ سِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ

 علي (ع) و باز پس گرفتن فدك

چرا علي(ع)بعد از رسيدن به خلافت فدك را پس نگرفت؟

پاسخ: دو نوع مي‌توان پاسخ داد:
1 - امام در جريان بيعت و آغاز زمانداريش، به برگرداندن حقوق و اموال (كه در دورة حاكمان پيش غصب شده بود) اصرار ورزيد و بسيار تأكيد كرد. حال پس از رسيدن به قدرت، اگر ""فدك"" را پس مي‌گرفت، مردم می گفتند که همه اصرار براي خودش بود و برای اين كه فدك را تصرف نمايد، پس گيري زمين ها و مزارعي را كه توسط عثمان بخشيده شده بود،....

برای مطالعه کامل به ادامه مطلب مراجعه بفرمایید.

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَة وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ سِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ

 علي (ع) و باز پس گرفتن فدك

چرا علي(ع)بعد از رسيدن به خلافت فدك را پس نگرفت؟

پاسخ: دو نوع مي‌توان پاسخ داد:
1 - امام در جريان بيعت و آغاز زمانداريش، به برگرداندن حقوق و اموال (كه در دورة حاكمان پيش غصب شده بود) اصرار ورزيد و بسيار تأكيد كرد. حال پس از رسيدن به قدرت، اگر ""فدك"" را پس مي‌گرفت، مردم می گفتند که همه اصرار براي خودش بود و برای اين كه فدك را تصرف نمايد، پس گيري زمين ها و مزارعي را كه توسط عثمان بخشيده شده بود، عنوان كرد.
امام با بزرگواري از كنار اين حق گذشت و از آن سخني به ميان نياورد؛ تا به مردم بفهماند حكومت علوي براي احقاق حقوق مردم تلاش مي‌كند، اگر امام زمامداري را پذيرفت، براي ياري رساندن به مظلومان و محرومان است،‌نه براي منافع شخصي خود طبيعي است فرزندان فاطمه (س) نيز به اين عمل راضي بودند.

نظير اين سخن از امام موسي بن جعفر (ع) نقل شده است. حضرت در پاسخ به اين سؤال كه چرا امام علي (ع) در دورة زمامداريش فدك را تصرف نكرده، فرمود: ""ما اهل بيت پيامبر چنين خصوصيتي داريم كه حقوق‌مان را از كساني كه به ما ستم كرده‌اند، جز خدا نمي‌ستاند؛ ما اولياي مؤمنان هستيم، به نفع آنان فرمان مي‌رانيم و حقوق آنان را از كساني كه به آنان ستم روا داشته‌اند، مي‌ستانيم، ولي براي خود در اين راه تلاشي نمي‌كنيم."" (2)
از سخن امام كاظم (ع) به دست مي‌آيد كه امامان و رهبران الهي همواره براي احياي حقوق مردم تلاش مي‌كنند؛ اما در مورد حقوق شخصي خود كه ربطي به حقوق مردم نداشته باشد، اقدامي نمي‌كنند و كريمانه از كنار آن مي‌گذرند. پس نگرفتن فدك در دوره زمامداري امام علي(ع) از همين قبيل است.(3)

2 - برخي از عالمان ديني همانند مرحوم سلطان الواعظين شيرازي در كتاب شب‌هاي پيشاور مي‌گويند: به جهت اوضاع خاصي كه در زمان زمامداري امام علي(ع) بر جامعة اسلامي حاكم بود، حضرت قدرت پس گيري فدك را نداشت.
توضيح: امام در شرايطي حكومت را در دست گرفت كه مردم از سياست‌هاي عثمان ناخرسند بودند؛ ولي نسبت به سياست‌هاي دو خليفة پيشين به ويژه سياست‌هاي عمر رضايت داشتند. سياست‌ها و سنت‌هاي عمر، در جامعة اسلامي آن زمان ريشه دوانده بود. مردم حاضر نمي‌شدند از آن سنت‌ها و سياست‌ها دست بردارند.
ابن ابي الحديد در اين باره مي‌نويسد:در زمان زمامداري امام علي(ع) در كوفه مردم تجمع كردند و از حضرت خواستند فردي را به عنوان امام جماعت نماز ""تراويح""(4) منصوب كند، تا در شب‌هاي ماه رمضان نمازهاي مستحبي را با او به جماعت برگزار نمايند. حضرت به آنان گوشزد نمود اين كار بدعت و برخلاف سنت رسول (ع) است. پيامبر ""به جماعت خواندن نمازهاي مستحبي"" را منع كرده است.
آنان بدون توجه به رهنمود حضرت، يكي را به عنوان امام جماعت برگزيدند و نماز تراويح را برگزار كردند.
اين خبر به حضرت علي(ع) رسيد و براي نهي از منكر ، فرزندش حسن مجتبي (ع) را فرستاد و با آنان در اين باره سخن گفت. آن عده چون ديدند حكومت علوي در پي جلوگيري از اين كار برآمده است، فرياد زدند: اي واي، سنت عمر را مي‌خواهند نابود كنند.(5)

پي‌نوشت‌ها:
1- نهج البلاغه، صبحي صالح، نامة 45.
2 - علل الشرايع صدوق، باب العلل التي من اجلها ترك فدكاً.
3-ترجمة گويا و شرح فشرده نهج البلاغه،‌ج3، ص 445 و 446.
4-نماز تراويح نمازي است كه اهل سنت به عنوان نماز مستحبي در شب‌هاي ماه رمضان به صورت جماعت به جا مي‌آورند و اين شيوه و سنتي است كه از عمر، خليفة دوم بر جاي مانده است.
5-شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد ،‌ج12، ص 282.
6-سلطان الواعظين شيرازي، شب‌هاي پيشاور، ص 710.

نمایش این کد فقط در ادامه مطلب برای قرار کد مورد نظر به ویرایش قالب مراجعه کنید
مطالب مرتبط
بر میگردم...
اولین سالروز درگذشت مرحوم حاج اسماعیل روحی پرکوهی
مرحوم حاج اسماعیل روحی پرکوهی
*آرشیو فعالیت های انجام شده توسط بسیج دانشجوییِ موسسه آموزش عالی طبری بابل*
تسلیت بمناسبت درگذشت دانشجوی مرحوم
نوحه ناصرالدین شاه قاجار در وصف سیدالشهدا علیه السلام - جبرئیل
درگذشت مرحوم صفر (محمد) عالیشاه پرکوهی
درگذشت مرحومه رقیه بالوئی پرکوهی
درگذشت مرحومه حاجیه رقیه عالینژاد پرکوهی
درگذشت مرحومه فاطمه رفیعی پرکوهی